بَابٌ فِي الْخَلِّ
3379 حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ ، حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ بْنُ هِشَامٍ ، حَدَّثَنَا سُفْيَانُ ، عَنْ مُحَارِبِ بْنِ دِثَارٍ ، عَنْ جَابِرٍ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ : نِعْمَ الْإِدَامُ الْخَلُّ |
The tradition mentioned above has also been transmitted by Abu Said al-Khudri through a different chain of narrators from the Messenger of Allah (ﷺ) to the same effect as narrated by both Sufyan and 'Abd al-Razzaq.
(3820) Câbir (r.a)'den rivayet olunduğuna göre; Peygamber (s. a):
[2051
"Sirke ne güzel katıktır" buyurmuştur.
3380 حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ الطَّيَالِسِيُّ ، وَمُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ ، قَالَا : حَدَّثَنَا الْمُثَنَّى بْنُ سَعِيدٍ ، عَنْ طَلْحَةَ بْنِ نَافِعٍ ، عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ : نِعْمَ الْإِدَامُ الْخَلُّ |
The Messenger of Allah (ﷺ) forbade the transaction called habal al-habalah.
(3821) Câbir (r.a)'den rivayet olunduğuna göre; Peygamber (s. a): "Sirke ne güzel
r2061
katıktır" buyurmuştur.
Açıklama
Sirke de Hz.Peygamber'in beğendiği ve övdüğü katıklardandır. Çünkü temini kolay ve
ekonomiktir. Kanaatkar insanların yediği bir katıktır.
Hattâbî, mevzumuzu teşkil eden bu hadisi açıklarken şöyle demiştir:
"Hz. Peygamber bir katık olarak sirkeyi överken aslında yemeklerde tutumlu olmayı,
israftan ve oburluktan kaçınmayı, nefsin var gücüyle yemeye sarılıp ona güvenmekten
uzak kalmasını övmüştür.
Fahr-i Kâinat Efendimiz bu sözüyle sanki şöyle demiştir: "Sirkeyi ve sirke gibi ucuz
ve kolaylıkla temin edilen katıkları, diğer katıklara tercih ediniz. Fazla pahalı
yemekler yemeye kendinizi alıştırmayınız. Çünkü ağır yemekler şehveti artırır, şehvet
ise hem dine hem de vücuda zararlıdır." Hz. Peygamber'in sirkeyi güzel bir katık
olarak nitelendirmesi sebebiyle fıkıh âlimleri; hiç katık yememek üzere yemin eden
bir kimsenin ekmekle sirke yemesiyle yemininin bozulacağını söylemişlerdir."
Bu mevzuda Bezlü'l-Mechûd yazarı da şöyle diyor:
"Hattâbî'nin; "bu hadiste övülmek istenen aslında yemeklerde iktisatlı olmaktır" sözü;
aslında burada övülmek istenen bizzat iktisattır, sirke ise dolaylı olarak övülmektedir
anlamına gelir. Nevevî ise; hadis-i şerifte övülmek istenen bizzat sirkedir. İktisat,
şehvetleri terk gibi dinî esaslar ise bu hadisle değil başka hadislerle açıklanmıştır,
diyor ki doğrusu da budur."
Mevzumuzu teşkil eden bu hadisler mana bakımından aynı oldukları halde Musannifin
r2071
onları ayrı ayrı rivayet etmesinin sebebi senetlerin farklı olmasıdır.
Bazı Hükümler
1. Sirkeye katık denebilir.
2. Sofraya oturanları iştahlandırabilmek için yiyeceklerden söz edilebilir.
3. Bir şeyin aslı değişince hükmü de değişir. Şıra şarap olunca pis ve haram olur, sonra
r2081
sirkeye çevrilince temiz ve helâl olur.
40. Sarmısak Yemek