when one of you is invited for a wedding feast, he must attend it.

(4212) İbn Abbas (r.a); şöyle demiştir.

Rasûlullah (s.a) "Ahir zamanda (saç ve sakalını) güvercin göğsü gibi siyaha boyayan

£136]

bir kavim gelecektir. Onlar cennetin kokusunu alamazlar." buyurdu.
Açıklama

Hâdis-i şerif, ağaran saç ve sakalını siyah boya ile boyayanların, değil cennete girmek,
cennetin kokusunu bile alamayacaklarına delâlet etmektedir. Oysa cennetin kokusu
beş yüzyıllık mesafeden hissedilebilir.



Mümin olarak ölen bir müslümanm, günahkâr da olsa, gecikmeli de olsa cennete
gireceği naslarla sabit olan bir gerçektir. Durum böyle olunca, üzerinde durduğumuz
bu hâdisde maksat, saçını sakalının boyayanların asla cennete giremeyecekleri
değildir.

Belki maksat, insanların bundan sakınmaları için bir tehdittir veya saçı sakalı siyaha
boyamayı helâl görenlerle ilgilidir. Maksadın, bu durumda olanların daha cennete
girmeden önce cennetin kokusunu alamamaları olması da muhtemeldir.
Alimlerin büyük çoğunluğu saçı sakalı siyaha boyamanın mekruh olduğu
görüşündedir. İmam Nevevî; Gazali, Begavi ve Şafiilerden daha başka âlimlerin
sözleri onun tenzihen mekruh olduğuna delâlet ettiğini, ancak doğrusunun onun haram
olduğunu belirtir. Hâvî'de bunu söyleyenlerdendir.

Hanefilere göre, zaruret olmadan, ağaran saçları siyaha boyamak tahrimen mekruhtur.
Bu hüküm, normal hâllerle ilgilidir. Ama savaşta düşmana karşı daha heybetli
görünmek gibi maslahatın bulunduğu hallerde boyamak caizdir.
Bazı alimler, siyaha boyanmak konusunda, erkekle kadım farklı mütalaa etmişler ve
erkeklerin aksine kadınların saçlarını siyaha boyamalarının caiz olduğunu
söylemişlerdir. El- Halımı bu görüşü benimseyenlerdendir.

Askalânî, Fethü'l - Bari adındaki eserinde "Yahudi ve hıristiyanlar saç ve sakallarını
boyamazlar, siz onlara muhalefet ediniz" hadisinin izahı esnasında aynı mânâya
delalet eden daha başka rivayetlere işaret ettikten sonra şunları söyler:
"Siyaha boyamayı caiz görenler bu hâdise dayanırlar.

Babu Zikri Beni İsrail Min ehâdisi'l Enbiya bahsinde, câbir ve İbn Abbas
hadislerinden dolayı siyaha boyama konusunun istisna edildiği geçmişti.
Alimlerden bazıları, onu, savaş esnasında caiz görürler, bazıları mutlak olarak tecviz
ederler. Uygun olanı, onun mekruh oluşudur. Nevevî'de tahrimen mekruh olduğuna
meyletmiştir. Seleften bazıları siyaha boyamaya ruhsat vermişlerdir. Sa'd b. Ebî
Vakkas, U-kbe b. Amir, Hasen, Hüseyin, Cerir ve daha başkaları bunlardandır. İbn
Asım'da Kitab'ül - Hı-dâb'mda bunu tercih etmiş ve saçını sakalını siyaha boyayan bir
kavmin cennetin kokusunu alamayacaklarını bildiren İbn Abbas hadisi hakkında şöyle
demiştir: Bu hadis siyaha boyamanın mekruh oluşuna delâlet etmez. Aksine bu,
özellikleri böyle olacak bir kavmin geleceğini haber vermektedir.
İbn Ebî Asım, Hz. Peygamber (s.a)'in, Ebû Kuhâfe için söylediği "siyahtan uzak
durun" hâdisî hakkında da onun, saçının beyazlığı çirkin görünenlerle ilgili olduğunu,
umuma şamil olamayacağını söyler.

Askalanî daha sonra îbn ebî Asım'in sözlerine itiraz ederek şöyle demektedir: "Onun
söyledikleri iki hadis siyakının akla getirdiklerine zıttır. Ancak, onun İbn Şihab'dan
rivayet ettiği;" yüz taze olduğu zaman (saçı sakalı) siyaha boyardık; yüzler değişip,
dişler sallanınca bunu terkettik, "mânâsmdaki hadis ve Taberânî ile İbn Ebî Asım' dan
merfu alarak rivayet ettiği; "saçını siyaha boyayanın kıyamet günü Allah yüzünü
karartır", hadisleri İbn Ebi Asım'm sözlerine delâlet eder."

Bu nakillerden anlaşılıyor ki ulemanın çoğunluğuna göre özürsüz olarak saçı sakalı

I13ZL

siyaha boyamak tahrimen mekruhtur.



21. Fil Dişinden de Yararlanmak