The Prophet (ﷺ) said: Come near, my son, mention Allah's name, eat with your right hand and eat from what is next to you.

(4264) Ebû Hureyre (r.a)'den rivayet edildiğine göre;
Rasûlullah (s. a) şöyle buyurmuştur:

"İleride sağır, dilsiz ve kör fitneler olacak. Kim fitnelere yaklaşırsa, onlar da o şahsı

£821

kendilerine çekerler. Dilin fitnelere dalması kılıç darbesi gibidir."
Açıklama



Bu hadis-i şerifte fitne, fitnecilerin özellikleri ile nitelenmiştir. Maksat, fitne anında



fitnecinin hakkı işitmesi, hakkı bilmesi ve hakkı batıldan ayıramamasıdır.
Aliyyü'I Kâri bu konuda şöyle der "Fitneciler, fitne anında hakkı batıldan ayıramazlar.
Nasihat, emr-i bi'l maruf ve nehy-i ani'l münker dinlemezler. Aksine, o ortamda hakkı
konuşana eziyet edilir".

Rasûlullah Efendimiz, fitneler zuhur ettiği zaman, ona yaklaşanın kendisini fitnenin
içerisinde bulacağını, onun yakınında kalmanın mümkün olmadığını ifâde etmiştir.
4262 no'lu hadiste geçen, fitne zamanında insanların hayırlı oluşlarının fitneye ve
fitneciye uzaklığına göre oluşu, bu mânâyı teyid etmektedir.

Metnin sonunda fitneye dil ile karışmanın, kılıçla karışmak gibi olduğu
bildirilmektedir. O halde müslüman, fitne zuhur ettiğinde hiç karışmamalı kendi
£831

halinde kalmalıdır.

The Messenger of Allah (ﷺ) said: Do not eat meat with a knife, for it is a foreign practice, but bite it, for it is more beneficial and wholesome.

Abu Dawud said: This tradition is not strong.

(4265) Abdullah b. Amr (r.a)'den rivayet edildiğine göre Rasûlullah (s. a) şöyle
buyurmuştur:

"İleride Arapları kaplayan bir fitne olacaktır. O fitnede öldürülenler cehennemdedir. O
fitnede dil kılıç darbesinden daha şiddetlidir."
Ebû davûd der ki:

[841

Bu hadisi, Sevri, Leys'ten, Tâvus'tan, o da AcemMen rivayet etmiştir.
Açıklama

Daha önce geçen benzeri hadislerde olduğu gibi, bu hadiste de çıkacak olan fitnede
öldürülenlerin cehennemlik oldukları bildirilmektedir. Çünkü bu tür savaşlarda,
tarafların maksadı, ya mevki ve makam elde etmek veya mal mülk edinmektir. Ya da
maksadı böyle olanlara yardım etmektir. Halbuki İslâm'ın arzu ettiği savaş, İlây-i
Kelimetûllah için olandır. Ancak bu mânâya yönelik olan savaşlarda ölenler
şehiddirler.

Peygamber Efendimiz, o fitne esnasında dilin, kılıç darbesinden daha şiddetli
olduğunu ifade buyurmuştur, el, KevkebuM - DürrîMe dilin kılıç darbesinden şiddetli
oluşu şu iki şekilde izah edilmiştir:

1- Hak söz, kılıçtan daha şiddetlidir.

2- Dillerin tesiri, kılıçların tesirinden daha fazladır.

3- Fitnecileri kötülemek ve onlar aleyhinde konuşmak, bu fitneye katılmaktan daha
şiddetlidir.

Burada bir de şu söylenebilir: Kişi, bizzat savaşa katılmasa bile, taraflardan birisini
över, Öbürünü yererse fitne iyice alevlenir. Kurtubî'ye göre ise bu sözün mânâsı
şudur: Fitne zamanında zalim idarecilerin yanında dedikodu etmek, yalan söylemek,
onlara bilgi toplamak, kılıç darbesi kadar zararlıdır. Çünkü bu tür hareketler kin ve
düşmanlık doğurur ve fitnenin iyice kabarmasına sebep olur.

Mişkat Haşiyesi'nde es-Seyyid'de Kurtubî'nin yukarıdaki izahına benzer şeyler
1851

söylemiştir.