باب ما يقول إذا سلم
| 298 حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ قَالَ : حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ ، عَنْ عَاصِمٍ الأَحْوَلِ ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الحَارِثِ ، عَنْ عَائِشَةَ ، قَالَتْ : كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا سَلَّمَ لَا يَقْعُدُ إِلَّا مِقْدَارَ مَا يَقُولُ : اللَّهُمَّ أَنْتَ السَّلَامُ ، وَمِنْكَ السَّلَامُ ، تَبَارَكْتَ ذَا الجَلَالِ وَالإِكْرَامِ ، حَدَّثَنَا هَنَّادٌ قَالَ : حَدَّثَنَا مَرْوَانُ بْنُ مُعَاوِيَةَ ، وَأَبُو مُعَاوِيَةَ ، عَنْ عَاصِمٍ الأَحْوَلِ ، بِهَذَا الإِسْنَادِ نَحْوَهُ ، وَقَالَ : تَبَارَكْتَ يَا ذَا الجَلَالِ وَالإِكْرَامِ ، وَفِي البَابِ عَنْ ثَوْبَانَ ، وَابْنِ عُمَرَ ، وَابْنِ عَبَّاسٍ ، وَأَبِي سَعِيدٍ ، وَأَبِي هُرَيْرَةَ ، وَالمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ ، حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ وَقَدْ رَوَى خَالِدٌ الحَذَّاءُ هَذَا الحَدِيثَ ، مِنْ حَدِيثِ عَائِشَةَ ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الحَارِثِ نَحْوَ ، حَدِيثِ عَاصِمٍ وَقَدْ رُوِيَ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ بَعْدَ التَّسْلِيمِ : لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ ، لَهُ المُلْكُ وَلَهُ الحَمْدُ ، يُحْيِي وَيُمِيتُ ، وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، اللَّهُمَّ لَا مَانِعَ لِمَا أَعْطَيْتَ ، وَلَا مُعْطِيَ لِمَا مَنَعْتَ ، وَلَا يَنْفَعُ ذَا الجَدِّ مِنْكَ الجَدُّ وَرُوِيَ أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ : سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ العِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ ، وَسَلَامٌ عَلَى المُرْسَلِينَ وَالحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمِينَ |
When Allah's Messenger said the Salam he would not remain seated except long enough to say: (Allahumma antas-salam, wa minkas-salam, tabarakta dhal jalali wal-Ikram) 'O Allah! You are the One free of defects, and perfection is from You. Blessed are You, Possessor of Majesty and Honor.'
299- Hennâd (r.a.), aynı senedle bu hadisin benzerini bize aktardı ve "Tebarekte" kelimesinden sonra "Ya" yı ilave etti. (Müslim, Mesacid: 27) ® Bu konuda Sevbân, İbn Ömer, İbn Abbâs, Ebû Saîd, Ebû Hüreyre ve Muğîre b. Şu'be'den de hadis rivâyet edilmiştir. Tirmîzî: Âişe'nin (298) nolu hadisi hasen sahihtir. Hâlid el Hazza Âişe'nin hadisinin bir benzerini Abdullah b. Hâris ve Âsim yoluyla bize aktarmıştır. Yine Rasûlullah (s.a.v.)'den; selamdan sonra: c4â uj £u *i >„aI ş^i *Jr J± >aj c-^j luiı % diki» ti ü dLys y iü-j illi «üj tij ? J^Jl ülj J^Jl (i ç*u % CJ6J> üJ ^a*> % (Allah'tan başka hiçbir ilah yoktur sadece o vardır O'nun ortağı yoktur, her türlü otorite ve saltanat onundur, her türlü eksiksiz övgüler de ona aittir. Hayat veren ve ölümü de meydana getiren o'dur onun gücü her şeye yeter. Allah'ım senin verdiğine engel olabilecek kimse yoktur, vermediğini de verebilecek yoktur, senin yardımın olmadan hiçbir kuvvet sahibine kuvveti fayda vermez.) Yine Rasûlullah (s.a.v.)'den rivâyet edildiğine göre namazın bitiminde o şöyle derdi. (Çok güçlü ve üstün olan Rabbin tüm kafirlerin vasfettiklerinden yücedir. Selam, gönderilen tüm Peygamberlere olsun, eksiksiz tüm övgüler alemleri yaratan Allah'a mahsustur.) (37 Saff at 180-182) 300- Rasûlullah (s.a.v.)'in azatlı kölesi Sevbân'dan aktarıldığına göre, şöyle demiştir: "Rasûlullah (s.a.v.) namazdan çıkmak istediğinde üç sefer estağfirullah der sonra Allahümme entesselamü veminkesselamü tebarekte yazelcelali velikrami" duasını okurdu. (Müslim, Mesacid: 26; İbn Mâce, İkame: 32) ® Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir. Ebû Ammâr'ın ismi Şeddâd b. Abdullah'tır.
| 299 حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَى قَالَ : أَخْبَرَنِي ابْنُ المُبَارَكِ قَالَ : أَخْبَرَنَا الأَوْزَاعِيُّ قَالَ : حَدَّثَنِي شَدَّادٌ أَبُو عَمَّارٍ قَالَ : حَدَّثَنِي أَبُو أَسْمَاءَ الرَّحَبِيُّ ، قَالَ : حَدَّثَنِي ثَوْبَانُ ، مَوْلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، قَالَ : كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَنْصَرِفَ مِنْ صَلَاتِهِ اسْتَغْفَرَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ، ثُمَّ قَالَ : اللَّهُمَّ أَنْتَ السَّلَامُ ، وَمِنْكَ السَّلَامُ ، تَبَارَكْتَ يَا ذَا الجَلَالِ وَالإِكْرَامِ ، هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ وَأَبُو عَمَّارٍ ، اسْمُهُ شَدَّادُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ |
(Another chain) which is similar, but he said: (Tabarakta ya dhal-jalali wal-ikram) Blessed are You, O Possessor of Majesty and Honor.
300- Rasûlullah (s.a.v.)'in azatlı kölesi Sevbân'dan aktarıldığına göre, şöyle demiştir: "Rasûlullah (s.a.v.) namazdan çıkmak istediğinde üç sefer estağfirullah der sonra Allahümme entesselamü veminkesselamü tebarekte yazelcelali velikrami" duasını okurdu. (Müslim, Mesacid: 26; İbn Mâce, İkame: 32) ® Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir. Ebû Ammâr'ın ismi Şeddâd b. Abdullah'tır.