The Prophet (ﷺ) said: If anyone kills a man whom he grants protection prematurely, Allah will forbid him to enter Paradise.

(3118) Ümmü Seleme'den demiştir ki:

Rasûlullah (s.a) (hayatını kaybeden) Ebû Seleme'nin yanma girdi (onun) gözü açık
kalmıştı (Efendimiz onun) gözünü kapadı. Derken onun ailesinden bazı kimseler
feryat etmeye başladılar. Bunun üzerine (Hz. Peyamber):

"Kendinize hayırdan başka dua etmeyin. Çünkü melekler söylediklerinize dua eder"
buyurdu. Sonra (ona şöyle) dua etti: "Allah -im Ebû Seleme'yi bağışla, derecesini
hidayete erenler(in dereceleri) arasına yükselt. Arkasında kalanları için de sen ona
halef ol bizi de onu da affet (ey) Alemlerin Rabbİ, onun kabrini genişlet ve orada
kendisine nur halket."

Ebû Dâvud der ki: Ölünün gözlerini yumdurmak, ruhun çıkmasından sonra olur. Ben
Muhammed b., Muhammed b. en-Nu 'man el-MakrVnin (şöyle) dedi(ğini) işittim: Ben
Abid bir kimse olan Ebû Mey-sere'yi (şöyle) derken işittim. Ben Muallim (olan)
Cafer'in gözlerini ölmeden önce yumdurmuştum. (Kendisi) abid bir adamdı. Onu
öldüğü geceden kısa bir süre sonra rüyamda (bana şöyle) derken işittim: "Bana en ağır

£1521

gelen şey senin ben ölmeden önce gözlerimi yumdurman oldu."
Açıklama

Metinde geçen Şekka besarühü cümlesi, gözleri bir noktaya dikilip kaldı, anlamına
gelir. Bu bakımdan bu cümledeki "besar" kelimesini "şekka" fiilinin faili olarak merfu
okumak mümkün olduğu gibi, bu cümleye "gözünü bir noktaya dikti" manâsı vererek
"besar" kelimesini mafuliyyet üzere mensub okumak da mümkündür.
Peygamber Efendimiz, Hz. Ebû Seleme'nin öldükten sonra, gözlerinin açık kaldığını
görünce, bunun sebebini söyle açıklamıştır: "Gerçekten ruh kab/edildiği vakit göz de



053]

onu takib eder." Bu sözleriyle "ruh cesedden ayrılınca göz arkasından bakarak
onu takib eder" demek istemiştir. Metinde geçen kelimesi Müslim'in rivâyetinde
"feryad etti" şeklinde rivayet edilmişse de, manâ itibariyle bir fark yoktur.
Hadis-i şerifte "vay helak oldum, mahvoldum" gibi cahiliyye döneminde kullanılan
sözler sarfederek bağırıp çağırmaların şer olduğu açıklanmış, bu şekil şerli duaların
yerine 'allahümme ecirna fı musibetina vehlufna hayran minha veğfır lena ve razına bi
Kâdake ve Kaderike' gibi hayırlı duaların yapılması tavsiye edilmiş ve ölünün yanında
yapılan dualara meleklerin amin dediği, meleklerin dualarının da müstecab olduğu
açıklanmıştır.

Tîbî'ye göre, ölünün yanında feryadü figan etmek suretiyle onu rahat-, sız etmek

£1541

"nefislerinizi öldürmeyiniz" âyetinin yasağı içerisine girebilir,

Metinde geçen "Hidayete erenler" sözünden maksat; Allah'ın kendilerine nimetini

ihsan ettiği peygamberler, sıddıklar, şehidler ve salihlerdir,

"Arkasında kalanları için de sen on hayırlı halef ol"-cümlesiyle kasde-dilen manâ
şudur: "Ey Allah'ım sen geride kalan çocukları ve torunları için onun halifesi ol,
onların rızıklarmı ve hayatlarını tekeffül et." Ölen bir kimsenin gözlerini yumdurma
mevzuunda İbn Abidin şunları kaydetmiştir: Bir kimse öldüğü zaman çenesi bağlanır
ve güzelleştirmek için gözleri yumdurulur. Gözlerini yumduran kimse; "Bismillah! ve
ala milleti Rasulillahi Allahümme yessir aleyhi emrahii ve sehhil aleyhi ma'bedatii
veesidhü btlikaike vecal maharaceileyhi hayran m i m m a harace anhü = Allah'ın adı
ile ve Ra-sûlullah'm dini üzere ya rabbi bunun işini kolaylaştır. Sonunu asan eyle ve
sana kavuşmakla kendisini bahtiyar kıl, varacağı yeri çıktığı yerden daha hayırlı eyle"
[1551

der.

Bazı Hükümler

1. Ölen kimsenin gözlerini yumdurmak müstehabdır.

2. Ölen kimsenin yanında, onun çoluk çocuğunun dünya ve ahireti için hayırlı duada
bulunmak müstehabdır.

3. Ruhlar cesedlerde bulunan latif cisimlerdir. Onların vücuttan çıkmasıyla hayat sona

[1561

erer.

17-18. (Musibete Uğrayınca) Inna Lillahi Ve Inna İleyhi Raciun Demek