بَابٌ إِذَا حَضَرَ جَنَائِزُ رِجَالٍ وَنِسَاءٍ مَنْ يُقَدَّمُ

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

بَابٌ إِذَا حَضَرَ جَنَائِزُ رِجَالٍ وَنِسَاءٍ مَنْ يُقَدَّمُ

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

: : هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،   

2827 حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ خَالِدِ بْنِ مَوْهَبٍ الرَّمْلِيُّ ، حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ ، عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ ، عَنْ يَحْيَى بْنِ صَبِيحٍ ، قَالَ : حَدَّثَنِي عَمَّارٌ ، مَوْلَى الْحَارِثِ بْنِ نَوْفَلٍ ، أَنَّهُ شَهِدَ جَنَازَةَ أُمِّ كُلْثُومٍ ، وَابْنِهَا ، فَجُعِلَ الْغُلَامُ مِمَّا يَلِي الْإِمَامَ ، فَأَنْكَرْتُ ذَلِكَ ، وَفِي الْقَوْمِ ابْنُ عَبَّاسٍ ، وَأَبُو سَعِيدٍ الْخُدْرِيُّ ، وَأَبُو قَتَادَةَ ، وَأَبُو هُرَيْرَةَ ، فَقَالُوا : هَذِهِ السُّنَّةُ

: هذه القراءةُ حاسوبية، وما زالت قيدُ الضبطِ والتطوير،  

I asked the Messenger of Allah (ﷺ) about the embryo. He replied: Eat it if you wish.

Musaddad's version says: we said: Messenger of Allah, we slaughter a she-camel, a cow and a sheep, and we find an embryo in its womb. Shall we throw it away or eat it? He replied: Eat it if you wish for the slaughter of its mother serves its slaughter.

(3193) el-Haris b. Nevfel'in azatlı kölesi Ammar'm haber verdiğine göre;
Kendisi (Ali b. Ebû Talib'in kızı ve Hz. Ömer'in eşi) Ümmü Gül-süm'le (Ümmü
Gülsüm'ün) oğlunun cenazesinde hazır bulunmuş. Çocuk, imam tarafına (Ümmü
Gülsüm de çocuğun arka tarafına) konmuş (Ammar sözlerine devam ederek şöyle



demiştir): Ben bu uygulamayı yadırgadım. Cemaatin içinde İbn Abbas'Ia Ebû Said el-
Hudrî, Ebu Katade ve Ebû Hureyre (r.a) de vardı. (Onlar): "Sünnet (olan) budur"
[4771

dediler.
Açıklama

Hz. Ümmi Gülsüm; Hz. Ali (k.v)'nin kızı Hz. Ömer (r.a)'in de zevcesi idi. Hz. Ömer'in
Zeyd ismindeki oğlu ondan dünyaya gelmişti. Hz. Ümmü Gülsüm'le oğlu Zeyd ikisi
bir anda vefat edip de hangisinin daha önce vefat ettiği anlaşılamadığından hiç biri
diğerine varis olamadı.

Hz. Ammar'm ifade ettiğine göre, Hz. Ümmü Gülsüm ile oğlu Zeyd namazlarının
kılınması için musallaya getirildikleri zaman çocuk imamdan tarafa, annesi de onun
arka tarafına konduğu için Hz. Ammar bu uygulamayı yadırgamış, kadının imam
cihetine, çocuğun da onun arkasına konması gerektiğini zannediyormuş. Fakat orada
bulunanlar bu uygulamanın sünnete uygun olduğunu ifade ederek, Hz. Ammar'm
kanaatinin doğru olmadığını ortaya koymuşlardır. Beyhakî'nin rivayetine göre, orada
hazır bulunan cemaat içerisinde ayrıca el-Hasen, Hüseyn, İbn Ömer ve Ebû Hurevre
olmak üzere seksene yakın sahabi vardı. Bu hadis-i şerif Nesaî'nin Sünen'-inde şu
manâya gelen lâfızlarla rivayet olunmuştur:

"Nafi (r.a)'den: İbn Ömer (r.a) dokuz cenazeye birden namaz kıldı. Erkekleri ön tarafa
-cemaat tarafına- kadınları da arka tarafa, kıble tarafına koydu. Onları tek bir sıra
olarak dizdi. Hz. Ömer b. Hattab'm zevcesi ve Ali (r.a)'nin kızı Ümmü Gülsüm ile
Zeyd adındaki oğlunun cenazesi de birlikte kondu. O gün İmam, Said b. el-As
T4781

idi..."

Bazı Hükümler

1. Bir erkek çocuk ile bir kadının cenaze namazları birlikte kılınmak istendiği zaman,
çocuğun cenazesi imam tarafında, kadının cenazesi de çocuğun kıble tarafına konur.
Alimlerin açıklamasına göre, buluğ çağma ermiş bir erkekle bir çocuk ve bir hünsa ve
bir de kadının cenazeleri birlikte kılınmak istenirse, imama en yakın buluğ çağma
gelen erkek konur. Onun arkasına çocuk, onun arkasına hünsa (erselik) onun arkasına
da kadın konur. İmam Şa'bi ile Said b. eP-Müseyyeb, Ata, en-Nehâî, ez-Zührî, Yahya
el-Ensarî, İmam Malik, Şafiî, es-Sevrî, Ahmed b. Hanbel, İshak ve Hanefi âlimleri bu
görüşte oldukları gibi, sahabe-i kiramdan Osman b. Afıfan, Ali, İbn Ömer, îbn Abbas,
el-Hasan, el-Hüseyin, Zeyd b. Sabit, Ebû Hüreyre, Ebû Said el-Hudrî (r.a) de bu
görüştedirler. Mevzumuzu teşkil eden hadis-i şerif, bu görüşte olan âlimlerin delilidir.
Ancak Hasen-i Basri, Kasım b. Muhammed ve Salim b. Abdullah'a göre, musallada
kadın imamdan tarafa, erkekler de kıble tarafına konarak namazları kılınır. Ancak
bunların delili akıldır. Birinci görüşte olanların delili de sünnettir.

f4791

2. Birden fazla kişinin cenazesini birlikte kılmak caizdir.

51-53. İmam Namazını Kılacağı Cenazenin Ne Tarafında Durur?