| 1131 حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى الصَّنْعَانِيُّ ، قَالَ : حَدَّثَنَا المُعْتَمِرُ بْنُ سُلَيْمَانَ ، قَالَ : سَمِعْتُ أَيُّوبَ يُحَدِّثُ ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي مُلَيْكَةَ ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ ، عَنْ عَائِشَةَ ، عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ : لَا تُحَرِّمُ المَصَّةُ وَلَا المَصَّتَانِ وَفِي البَاب عَنْ أُمِّ الفَضْلِ ، وَأَبِي هُرَيْرَةَ ، وَالزُّبَيْرِ بْنِ العَوَّامِ ، وَابْنِ الزُّبَيْرِ . وَرَوَى غَيْرُ وَاحِدٍ هَذَا الحَدِيثَ ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ : لَا تُحَرِّمُ المَصَّةُ وَلَا المَصَّتَانِ ، وَرَوَى مُحَمَّدُ بْنُ دِينَارٍ ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ ، عَنِ الزُّبَيْرِ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، وَزَادَ فِيهِ مُحَمَّدُ بْنُ دِينَارٍ البَصْرِيُّ ، عَنِ الزُّبَيْرِ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، وَهُوَ غَيْرُ مَحْفُوظٍ ، وَالصَّحِيحُ عِنْدَ أَهْلِ الحَدِيثِ حَدِيثُ ابْنِ أَبِي مُلَيْكَةَ ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ ، عَنْ عَائِشَةَ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ ، وَسَأَلْتُ مُحَمَّدًا عَنْ هَذَا ، فَقَالَ : الصَّحِيحُ عَنْ ابْنِ الزُّبَيْرِ ، عَنْ عَائِشَةَ ، وَحَدِيثُ مُحَمَّدِ بْنِ دِينَارٍ وَزَادَ فِيهِ ، عَنِ الزُّبَيْرِ ، وَإِنَّمَا هُوَ هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنِ الزُّبَيْرِ وَالعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ العِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَغَيْرِهِمْ |
| 1131 حدثنا محمد بن عبد الأعلى الصنعاني ، قال : حدثنا المعتمر بن سليمان ، قال : سمعت أيوب يحدث ، عن عبد الله بن أبي مليكة ، عن عبد الله بن الزبير ، عن عائشة ، عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : لا تحرم المصة ولا المصتان وفي الباب عن أم الفضل ، وأبي هريرة ، والزبير بن العوام ، وابن الزبير . وروى غير واحد هذا الحديث ، عن هشام بن عروة ، عن أبيه ، عن عبد الله بن الزبير ، عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : لا تحرم المصة ولا المصتان ، وروى محمد بن دينار ، عن هشام بن عروة ، عن أبيه ، عن عبد الله بن الزبير ، عن الزبير ، عن النبي صلى الله عليه وسلم ، وزاد فيه محمد بن دينار البصري ، عن الزبير ، عن النبي صلى الله عليه وسلم ، وهو غير محفوظ ، والصحيح عند أهل الحديث حديث ابن أبي مليكة ، عن عبد الله بن الزبير ، عن عائشة ، عن النبي صلى الله عليه وسلم : حديث عائشة حديث حسن صحيح ، وسألت محمدا عن هذا ، فقال : الصحيح عن ابن الزبير ، عن عائشة ، وحديث محمد بن دينار وزاد فيه ، عن الزبير ، وإنما هو هشام بن عروة ، عن أبيه ، عن الزبير والعمل على هذا عند بعض أهل العلم من أصحاب النبي صلى الله عليه وسلم وغيرهم |
1150- Âişe (r.anha)'dan rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: "Bir veya iki defa emmekle haramlık meydana gelmez." (Müslim, Rada: 5; İbn Mâce, Nikah: 35) ® Tirmîzî: Bu konuda Ümmül Fadl, Ebû Hüreyre, Zübeyr b. Avvam, İbn zübeyr'den de hadis rivâyet edilmiştir. "Bir veya iki sefer emmek haramlık meydana getirmez" hadisini pek çok kimse Hişâm b. Urve'nin babasından ve Abdullah b. Zübeyr'den rivâyet etmişlerdir. Muhammed b. Dinar bu hadisi Hişâm b. Urve'den, babasından, Abdullah b. Zübeyr'den rivâyet etmiştir. Muhammed b. Dinar el Basrî bir rivâyetinde "Zübeyr"den ilavesi vardır ki bu rivâyet pek makbul değildir. Hadisçiler yanında makbul ve sahih kabul edilen rivâyet İbn ebî Müleyke'nin Abdullah b. Zübeyr ve Âişe'den rivâyetleridir. Tirmîzî: Âişe hadisi hasen sahihtir. Muhammed'e bu hadis hakkında sordum şöyle dedi: Sahih olan rivâyet İbn-üz Zübeyr ve Âişe rivâyetleridir. Muhammed b. Dinar ve Zübeyr'i ilave etmiştir ki o rivâyet Hişam b. Urve'nin babasından ve Zübeyr'den demektir. Peygamber (s.a.v.)'in ashabından ve daha sonrakilerden bazı ilim adamları uygulamalarını bu hadisle yaparlar. Âişe diyor ki: Kur'ân'da "Belli miktarda on emiş" indirilmişti sonra bunun beşinin hükmü kaldırılarak "Belli miktarda beş emiş" çevrildi durum bu şekilde iken Rasûlullah (s.a.v.) vefat etti. Bu hadisi bu şekilde bize İshâk b. Musa el Ensarî, Ma'n yoluyla Mâlik'den, Abdullah b. Ebû Bekir'den, Amre'den, Âişe'den rivâyet etmiştir. Peygamber (s.a.v.)'in bazı hanımları ve Âişe böylece fetva vermişlerdir. Şâfii ve İshâk'ta bu görüştedir. Ahmed b. Hanbel: "Bir veya iki emmek haramlık meydana getirmez" hadisiyle uygulama yapar ve der ki: Her kim Âişe'nin "Belli miktarda beş emiş" hadisindeki sözüne uyarsa o görüş sağlamdır diyor ve bu konuda bir şeyler söylemeye cesaret edemiyor. Peygamber (s.a.v.)'in ashabından ve daha sonraki dönemlerden bazı ilim adamları; "Mideye inen azda olsa çok da olsa haram kılar" demektedirler. Sûfyân es Sevrî, Mâlik b. enes, Evzâî, Abdullah b. Mübarek, Vekî' ve Küfeliler bu görüştedirler. Abdullah b. ebî Müleyke; Abdullah b. Ubeydullah b. ebî Müleyke'dir. Künyesi Ebû Muhammed'dir. Abdullah, Taifte kadılık yapmıştır. İbn Cüreyc, İbn ebî Müleyke'nin şöyle söylediğini bize aktarır: "Rasûlullah (s.a.v.)'in ashabından otuz kadar kimseyle görüştüm."