Narrated Al-Bahiyy:

When Ibrahim, the son of the Prophet (ﷺ) died, he prayed over him at the place where he used to sit.

Abu Dawud said: I recited to Sa'id b. Ya'qub al-Taliqani saying: Ibn al-Mubarak transmitted to you from Ya'qub b. al-Qa'qa' on the authority of 'Ata that the Prophet (ﷺ) prayed over his some Ibrahim when he was seventeen days old.

(3188) el-Behiyy (Abdullah b. Beşşar) dedi ki: Peygamber (s.a)'in oğlu İbrahim vefat
edince, Rasûlullah (s. a) oturmak için ayrılan bir yerde onun cenaze namazını kıldı.
(Ebu Davud der ki: Ben (bu hadisi) Ya'kub b. ei-Ka'ka'a okudum. (O sırada
kendisine): {'İbnü"l Mübarek size Ata'dan (naklen) Peygamber (s.a)'in yetmiş günlük
iken (ölen) oğlu İbrahim'in cenazesini kıldığını haber verdi mi?" diye soruldu (da -

14571

evet- cevabını verdi).
Açıklama

Metinde geçen "el-mekaid" kelimesi, aslında çarşıda pazar-da halkın oturup sohbet
etmesi için ayrılmış özel yerler anlamına gelir. Burada kasdedilen ise Hz. Osman'ın
evinin yanında, yahut da Mescid-i Nebevi'nin yanında bulunan ve halkın oturup
sohbet etmesi ve ab-dest alması için ayrılan yerlerden birisidir.

Bir önceki hadis-i şerifin şerhinde de açıkladığımız gibi, Hz. Peygamber, oğlu
İbrahim'in cenaze namazında bulunmamıştı. Çünkü o sırada güneş tutulması
olduğundan, kendisi küsuf namazı kılmakla meşguldü.

Durum böyleyken burada "Hz. Peygamber, oğlu İbrahim'in namazını kıldı" denilmesi,
bu iki hadis arasında bir çelişki bulunduğunu göstermez. Çünkü buradaki "kıldı"
kelimesi, "kılınması için emir verdi" anlamında kullanılmıştır. Bir başka ifadeyle Hz.
İbrahim'in cenaze namazının kılınmasını Hz. Peygamber emrettiği için bu namaz Hz.
Peygambere nisbet edilerek "Rasûllullah cenaze namazını kıldı" denmiştir. Ayrıca Hz.
Peygamber küsuf namazını bitirdikten sonra, oğlu İbrahim'in cenaze namazını
kendisinin ayrıca kıldığı ve metindeki "cenaze namazını kıldı" sözüyle kasdedilenin
bu namaz olduğu da düşünülebilir. Bu düşünceden hareket edince, bir önceki hadisin
şerhinde de açıkladığımız gibi, Hz. Peygamberin, oğlu İbrahim'in namazını
kılmadığını ifade eden bir önceki hadisle bu hadisin arası te'lif edilmiş olur. Bu telifin
mümkün olmadığı kabul edilirse, o zaman kaide icabı bu hadis, bir öncekine tercih
edilir. Çünkü bu hadis müsbettir. Bir önceki ise menfidir. Müsbet olan rivayetler,
menfi rivayetlere tercih edilir. Musannif Ebû Dâvûd, metnin sonuna ilave ettiği talikle
mevzumuzu teşkil eden ve Hz. Peygamberin oğlu İbrahim'in cenaze namazını
kıldığını ifade eden hadis-i şerifi takviye etmek istemiştir. Gerçekten İbn Mace'nin
rivayet ettiği Râsûlullah (s. a) oğlu İbrahim ölünce onun cenaze namazını kıldırdı ve

[4581

"Şüphesiz cennette onu emziren vardır" buyurdu mealindeki hadisi şerifle İmam
Ahmed'in Bera'dan rivayet ettiği "Râsûlullah (s. a) oğlu İbrahim'in cenaze namazını
[4591

kıldı" mealindeki ve Beyhakî'nin rivayet ettiği, yine aynı meâldekfhadis-i şerif
de mevzumuzu teşkil eden hadisi takviye etmektedirler. Beyhaki, bu hadisi takviye
eden daha pek çok haberler rivayet ettikten sonra, bu haberlerin mürsel olduklarını,
fakat birbirlerini takviye ettikleri için zayıflıktan çıkıp mevsul derecesine
yükseldiklerini, dolayısıyla "Hz. Peygamberin oğlu İbrahim'in cenaze namazını
kılmadığını" ifade eden hadis-i şeriflere tercih edilecek dereceye geldiklerini
söylemiştir.

Ancak mevzumuzu teşkil eden bu hadisin sonuna ilave edilen talikte, Hz. İbrahim'in
(70) yetmiş günlük iken öldüğü ifade edilmektedir. Oysa bir önceki Hz. Aişe
hadisinde, Hz. İbrahim'in onsekiz aylıkken öldüğü ifade edilmektedir. İbn Hazm'm da



ifade ettiği gibi, bu mevzuda Hz. Aişe'nin rivayeti daha sahih ve tercihe şayandır.

r4601

Çünkü Hz. Aişe'nin rivayetinde kesiklik yoktur. Senedi muttasıldır.
49-50. Cenaze Namazını Mescidde Kılmak