Abu Hurairah reported the Holy Prophet(ﷺ) as saying:

When one of you asks permission for inserting a wooden peg in his wall, he should not prevent him. So they (the people) lowered down their heads. Then he (Abu Hurairah) said: What is the matter ? I am seeing you are neglecting (to hear this tradition), I shall spread it among you.

Abu Dawud said:This is the tradition of Ibn Abi Khalaf is more perfect.

(3634) Ebû Hureyre (r.a)'den rivayet olduğuna göre; Rasûlullah (s.a):

"Biriniz (din kardeşinizden) duvarına ağaç (ucu) sokmak için izin isterse (duvar

sahibi) onu(n bu isteğim) reddetmesin" buyurmuştur.

(Bu hadisi Ebû Hureyre'den rivayet eden A'rac bu hadise ilâveten şunları da söyledi:
Ebû Hureyre bu hadisi söyleyince onu dinleyen halk işittikleri sözlerden memnun
olmadılar, hemen) başlarını önlerine eğdiler. Bunun üzerine (Ebû Hureyre): "Sizi niçin
(böyle hadisten) yüz çevirir bir halde görüyorum? (Şunu iyi bilin ki) ben bu (sözün so-
rumluluğu) nu sizin omuzlarınız üzerine atıyorum." dedi.

Ebû Dâvûd dedi ki; "Bu hadisi bana îbn Ebî Halef rivayet etmiştir, en uzun rivayet de
£1951

budur."
Açıklama

Bi'r müslümanm diğer bir müslümandan duvarına ağaç ucu sokmak üzere izin
istemesi, komşular arasında olabilecek bir durumdur. Komşulardan biri ev yaptırırken
yaptıracağı evin ağaçlarının bir ucunu ekonomik sebeplerle komşusunun duvarı
üzerine koymak suretiyle komşu duvarm4an yararlanmak ve bu suretle masrafın
ağırlığından kurtulmak ister. Rasûl-i Zişan Efendimiz, bu hadis-i şerifte ümmetine,
kendi duvarlarından bahsedilen şekilde yararlanmak isteyen din kardeşlerinin bu
isteklerini reddetmemelerini tavsiye etmektedir.



Hattâbî'nin açıklamasına göre; İmam Ahmed'in dışındaki tüm ulemaya göre bu hadiste
geçen "reddetmesin" emrinin hükmü farz değildir. İyi komşuluk münasebetleri
cümlesinden bir tavsiye niteliğindedir.

İmam Ahmed'e göre ise, bu emir farziyyet ifade etmektedir. Bu bakımdan bir kimse
duvarından bu şekilde yararlanmak isteyen kimsenin isteğini reddedemez. Kendisine
gelen bu mevzu ile ilgili duvarlar hakkında hâkim buna göre hüküm vermekle
mükelleftir.

Kastalânî'nin-açıklamasma göre, Ebû Hureyre'nin sözünde geçen "ha" zamiri
bazılarına göre metindeki "ağaç" anlamına gelen "hasebe" kelimesine dönmektedir.
Bü takdirde Ebû Hureyre'nin sözü, "Eğer siz bu hadisin hükmünden hoşlanmazsanız o
zaman ben de bu ağaçları sizin omuzlarınızın üzerine koyarım" anlamına gelir ve bu
hükmün yerine getirilmesinin gerekliliği mübalağalı bir şekilde ifade edilmek için
söylenmiştir. Hattâbî de bu görüştedir.

Tıybî'ye göre, Ebû Hureyre böyle demekle, bu hadisin hükmünden memnun olmayan
kimselere hadisin sıhhatini ve hükmünün mutlaka uygulanması gerektiğini isbat
etmek, Hz, Peygamber'in komşuluk hukuku ile ilgili sözlerini düşünmeye davet etmek
istemiştir.

Biz Bezlü'l-Mechûd yazarının şerhine uyarak, tercememizde bu zamiri Hz.
Peygamber'in hadisine ve onun sorumluluğuna gönderdik.

Nevevî'ye göre, Ebû Hureyre'nin bu sözünün manası, "Bu hükmü sizin aranızda açıkça
söyleyip omuzlarınızın arasına ağır bir şeyle vurur gibi sizin canınızı sıkacağım"
demektir.

Bu hadisin hükmü konusundaAvnü'l-Ma'bûd yazarı Nevevî'den naklen şöyle
diyor: "İmam Şafiî ile Mâliki alimlerinden bu mevzuda iki görüş nakledilmiştir. Birinci
görüşe göre, bu hadisle amel etmek farz, ikinci görüşe göre ise menduptur. Bu iki
görüşten en sahih olanı, bu hükmün mendup olduğu görüşüdür. İmam Ebû Hanîfe'ye
göre de bu hadisle amel etmek menduptur. İmam Ahmed ile hadis ulemasına göre ise,

£1961

bu hadisle amel etmek farzdır."