Asim ibn Kulayb quoted his father's authority for the following statement by one of the Ansar:

We went out with the Messenger of Allah (ﷺ) to a funeral, and I saw the Messenger of Allah (ﷺ) at the grave giving this instruction to the grave-digger:

Make it wide on the side of his feet, and make it wide on the side of his head. When he came back, he was received by a man who conveyed an invitation from a woman. So he came (to her), to it food was brought, and he put his hand (i.e. took a morsel in his hand); the people did the same and they ate. Our fathers noticed that the Messenger of Allah (ﷺ) was moving a morsel around his mouth.

He then said: I find the flesh of a sheep which has been taken without its owner's permission.

The woman sent a message to say: Messenger of Allah, I sent (someone) to an-Naqi' to have a sheep bought for me, but there was none; so I sent (a message) to my neighbour who had bought a sheep, asking him to send it to me for the price (he had paid), but he could not be found. I, therefore, sent (a message) to his wife and she sent it to me.

The Messenger of Allah (ﷺ) said: Give this food to the prisoners.

(3332) Asim b. Küleyb babası vasıtasıyla Ensar'dan bir adamın şöyle dediğini rivayet
etti:

Rasûlullah (s. a) ile birlikte bir cenazeye çıktık. Onu, kabrin üzerinde, kabir kazan
kişiye;

"Ayaklarından tarafını genişlet, başının geleceği tarafı genişlet" diye emrederken
gördüm. Hz. Peygamber (s. a), (kabirden) dönünce, kendisini bir kadının davetçisi
karşıladı. Efendimiz de (davete) geldi. Yemek getirildi, Rasûlullah elini yemeğe uzattı
sofradakiler de uzattılar ve yediler.

Babalarımız Hz. Peygamber'e baktılar. O, lokmayı ağızinda dolandırıyor (yutmuyor)
du.

"Sahibinin izni olmadan alınmış bir koyun eti buluyorum" buyurdu.
Bunun üzerine kadına haber gönderildi. Kadın (gelip) şöyle dedi:

[301

Ya Rasûlaüah! Pen, Baki'a (benim için) bir koyun satın almak üzere (adam)
gönderdim ama bulamadım. Bir koyun satın alan komşuma, koyunu parasıyla bana
göndermesi için haber gönderdim, fakat adam (evde) bulunmadı. Bunun üzerine, onun
hanımına (haber) gönderdim, o da koyunu bana gönderdi".
Hz. Peygamber (s. a):

[311

"Onu, esirlere ye'dir" buyurdu.
Açıklama

Hadisin sahâbî ravisinin ismini tesbit edemedik.Ancak gerek bu rivayetten, gerekse
Ahmed b. Hanbel'in Müsned' indeki rivayetten, ravinin hâdiseye şahit olduğunda
çocuk olduğu anlaşılmaktadır. Yine Ahmed b. Hanbel'in rivayetinde, hadiste zikri
geçen kadının, koyununu aldığı komşusunun Amir b. Ebî Vakkâs olduğu
belirtilmektedir.

Hadiste; Hz. Peygamber (s.a) kabristandan dönerken, birisinin karşıladığı ve kendisini
bir kadın adına yemeğe davet ettiği bildirilmektedir. Ebû Davud'un rivayetinde, bu
kadının kim olduğuna dair hiçbir işaret yoktur. Mişkât adındaki kitapta ise Hz.
Peygamber'i davet eden kadının, defnedilen şahsın hanımı olduğu ifade edilmektedir.
Mişkât'm şerhi olan Mîrkât'ta da AIiyyü'1-Kârî hadisi aynen Mişkât'taki gibi vermiştir.
BezlüM-Mechûd' da, Mişkât ve Mirkât'daki bu rivayet yadırganmakta ve şöyle
denilmektedir:

"Mişkât nüshaları ve şerhindeki rivayette bir müşkül var. Çünkü fakih-lerimiz, cenaze
evinden ziyafet verilmesinin helâl olmadığını açıkça belirtmişlerdir. Çünkü ziyafet,
hüzün günlerinde değil, sevinç günlerinde meşru kılınmıştır. Hz. Peygamber (s.a)'in



daveti kabul etmesi, o ziyafetin meşru bir ziyafet olduğunu gösterir."
Bezlü'I-Mechûd sahibi, daha sora Mişkât'daki rivayetle, fukahanm beyan ettiği hükmü
şöyle te'lif eder:

"Eğer Mişkât nüshalarmdaki rivayet doğru ise, bu hadisenin; cenaze evinde ziyafet
çekilmesi yasaklanmadan Önce vuku bulduğuna hamledilir."

Hadisten anlaşıldığına göre, Hz. Peygamber (s. a) ağzına aldığı lokmayı ağzının içinde
dolandırmış durmuş, fakat yutmamıştır. Ravinin babası ve diğerleri, Efendimiz'in
yaptığına bakmışlar, Rasûlullah da; yedikleri etin, sahibinin izni olmadan alman bir
koyunun eti olduğunu söyleyerek yemeği bırakmıştır.

Ravinin; "Biz Hz. Peygamber'e baktık" demeyip de, "babalarımız baktı" demesi ya
kendisinin dışarıda olmasından ya da Hz. Peygamber'i göremeyeceği bir yere oturmuş
olmasından dolayıdır. Nitekim Ahmed b. Hanbel'in Müsned'inde ravinin, "Biz
çocukların oturdukları yere oturduk, "dediği ifade edilmektedir.

Hz. Peygamber'in eti yememesine sebep, koyunun fuzuli olarak satın alınıp, sahibinin
tasdiki olmadan kesilmiş olmasından dolayıdır. Çünkü bu durumda satın alman mal,
müşterinin mülkiyetine girmiş olmaz.

Bey'ul-fuzûlî: Bir kimsenin, sahibinin haberi olmadan bir malı başka birine satmasıdır.
Bu durumdaki bir satışın kesinleşmesi, alım satıma konu olan malın sahibinin, bu
satıştan haberdar olup icazet vermesine bağlıdır. Sahibinin haberi olur da icazet
vermezse, yapılan akit geçersizdir.

Üzerinde durduğumuz hâdisede geçen akid de bu cinstendir. Çünkü davet sahibi
kadın, koyunu, kocasının izni ve haberi olmadığı halde komşu kadından satın almış ve
kesmiştir. Koyun sahibinin bu satışı kabul ettiğine dair bir işaret de mevcut değildir.
İşte bu yüzden Hz. Peygamber, yemeği bırakmış, yanındakiler de kendisine
uymuşlardır.

Hz. Peygamber'in, kadına hitaben,"Bunu esirlere yedir" buyurması, âlimler tarafından
farklı değerlendirilmiştir.

Tıybî; esirlerin kâfir olduklarına işaret ederek şöyle der:

"Onlar kâfirdirler. Koyunun sahibi bulunmadığı için kendisinden helâllik alınamadı.
Dolayısıyla müslümanlarm onu yemeleri mümkün olmadı. Onun için Hz. Peygamber,
esirlere yedirmesini emretti. Kadın koyunu telef ettiği için, kendisine koyunun
kıymetini ödemek borç, etin esirlere yedirilmesi de kendisinden sadaka oldu."
Zekeriyya el-Kandehlevî, Bezlü'l-Mechûd'un tâlikmda; "Hafız (İbn Ha-cer) bu hadisi,
sahibinin izni olmadan kesilen hayvanın etini yemenin caiz olduğuna delil saydı" der.
132]

Bazı Hükümler

1. Çocuklann cenaze defni esnasında kabristana gitmeleri caizdir.

2. Davete icabet gerekir.

[331

3. Sahibinin izni olmadan kesilen hayvanın etini yememek icabeder.

4. Faiz Yiyen Ve Yedirenin Durumu